Podatek katastralny w Polsce w 2023 r.

Opublikowano przez

Jakie skutki dla rynku nieruchomości może mieć wprowadzenie w Polsce podatku katastralnego?
Kwestia wprowadzenia w Polsce podatku katastralnego, czyli opłaty dla właścicieli nieruchomości zależnej od wartości danego lokalu wzbudza wiele kontrowersji. Zwolennicy tego rozwiązania jako jego zaletę wskazują na zwiększenie dochodów samorządów. Natomiast przeciwnicy obawiają się finansowego obciążenia dla właścicieli mieszkań i problemów na rynku nieruchomości. Z tego artykułu dowiesz się, co to jest podatek katastralny i czym może skutkować jego wprowadzenie.

Co to jest podatek katastralny?

Podatek katastralny jest podatkiem pobieranym od właścicieli nieruchomości i jego wysokość zależy od tzw. wartości katastralnej nieruchomości. Wartość ta szacowana jest okresowo, a następnie proporcjonalnie do niej wyliczana jest kwota podatku. Dlatego im cenniejsza nieruchomość, tym wyższy jest podatek katastralny.

Nazwa tego majątkowego podatku pochodzi od terminu kataster. Pojęcie kataster określa bowiem rejestr nieruchomości. W Polsce rzadko używa się tego nazewnictwa i rejestr nieruchomości nazywany jest księgą wieczystą. Podatek ten zwany jest też „podatkiem od wartości” pochodzącym od łacińskiego ad valorem.

Podatek katastralny obowiązuje w kilkunastu krajach m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Irlandii, Hiszpanii, Belgii, Francji i na Litwie.

Pomimo medialnym spekulacjom na temat tego rodzaju opłat za nieruchomość do tej pory w Polsce nie został wprowadzony podatek katastralny.

Podatek katastralny, a podatek od nieruchomości

Wysokość obowiązującego w Polsce podatku od nieruchomości, ustalają samorządy i obliczany jest na podstawie powierzchni lokalu i jego przeznaczenia. Należy jednak pamiętać, że w całym kraju obowiązuje maksymalna kwota za metr kwadratowy. Na wysokość opłaty nie ma obecnie wpływu lokalizacja, czy standard nieruchomości.

Tak więc płacony w naszym kraju podatek od nieruchomości w przeciwieństwie do podatku katastralnego w żaden sposób nie zależy od ceny rynkowej lokalu.
Natomiast wpływ na wysokość podatku katastralnego ma nie tylko metraż i przeznaczenie nieruchomości, ale też jej położenie stan techniczny, standard wykończenia i wyposażenia oraz popyt.

W jaki sposób podatek katastralny może wpłynąć na rynek nieruchomości?

O tym, w jaki sposób wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce wpłynie na rynek nieruchomości, dowiemy się dopiero po uchwaleniu przez rząd stosownej ustawy. Niemniej jednak już teraz zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy podatku katastralnego podają zalety i wady takiego rozwiązania. Wśród zalet podatku katastralnego wymieniane są:

  • zwiększenie dochodów samorządów,
  • prowadzenie przez samorządy racjonalnej polityki przestrzennej,
  • zwiększenie bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami,
  • uporządkowanie przestrzeni publicznej poprzez rozbiórki pustostanów,
  • lepsze zagospodarowanie niewykorzystywanych nieruchomości.

Natomiast właściciele agencji nieruchomości prognozują, że wprowadzenie podatku katastralnego spowoduje wiele negatywnych skutków:

  • wyższe ceny wynajmu nieruchomości,
  • za wysokie obciążenia finansowe właścicieli nieruchomości (szczególnie osób starszych z niskimi dochodami),
  • podniesienie kosztów administracyjnych,
  • zniechęcenie właścicieli do remontów, które mogą podnieść wartość lokalu,
  • spadek popytu na kupno mieszkań,
  • pochopne decyzje o sprzedaży lokali,
  • deficyt małych mieszkań,
  • upadek Agencji Nieruchomości,
  • pogorszenie warunków lokalowych.

Do wymienionych powyżej domniemanymi skutkami wprowadzenia w Polsce tego podatku, wskazywane są zawirowania w branżach związanych z nieruchomościami takimi jak: branża budowlana, dekoratorska, meblarska i usługowa. Dlatego wiele wskazuje na to, że podatek katastralny może stać się dużym obciążeniem dla Polaków oraz polskiej gospodarki.

Spekulacje na temat wprowadzenia w naszym kraju podatku katastralnego mają związek z przeprowadzoną w 2019 roku reformą prawa o nieruchomościach. Wówczas to tzw. użytkowanie wieczyste przekształcono w prawo własności, co według niektórych jest zapowiedzią do wprowadzenia w najbliższych latach podatku katastralnego. W 2023 roku według doniesień medialnych Ministerstwo Finansów nie planuje ustanowienia przepisów dotyczących tego kontrowersyjnego opodatkowania.